W tym roku Fundacja Odnawialne Źródła Energii na części terenów, nad którymi sprawuje piecze, rozpoczęła programy rolnośrodowiskowe ochrony Derkacza.
Derkacz jest średniej wielkości ptakiem podobnym do przepiórki. Wierzch ciała ptaka jest rdzawobrązowy z ciemniejszymi plamkami. Boki głowy, szyja i pierś popielatoniebieskie z brązowawym nalotem. Boki w rdzawe poprzeczne prążki. Głos Derkacza to donośny terkot, przypominający „der der” (stąd polska nazwa). Pomimo, że jest ptakiem stosunkowo licznie występującym w Polsce to dość trudno jest go zobaczyć, znacznie łatwiej usłyszeć, o czym świadczy sam Mickiewicz w „Panu Tadeuszu” wspominając czasy swojej młodości słowami:
„Tam derkacz wrzasnął z łąki, szukać go daremnie, bo on szybuje w trawie jako szczupak w Niemnie”.
Derkacz zamieszkuje niezbyt gęsto zarośnięte tereny trawiaste. Taka roślinność wytwarza się podczas regularnego użytkowania kośnego łąk. Jednakże wraz z rozwojem mechanizacji w rolnictwie zostało zaburzone funkcjonowanie tych ptaków na ich naturalnych terenach życiowych. Szczególnie niebezpieczne dla tego gatunku było wprowadzenie nowszych i szybszych kosiarek. Sprzęty tego typu są zbyt szybkie dla ptaków usiłujących przed nimi uciekać. Poza tym maszyny takie bardzo umożliwiają skoszenie ogromnych obszarów w stosunkowo krótkim czasie i w konsekwencji derkacze tracą wszystkie potencjalne miejsca do lęgów. Dawniej, kiedy koszenie odbywało się ręcznie lub przy użyciu kosiarek konnych, sianokosy trwały znacznie dłużej.
W związku z opisanymi wcześniej współczesnymi „szybkimi” metodami koszenia łąk opracowano program ochrony terenów lęgowych tych ptaków. Polegają one na pozostawianiu każdego roku niewykoszonej części na łące. Istotnym elementem projektu jest pozostawianie corocznie innej części łąki, Jest to o tyle ważne, że derkacze poruszają się przede wszystkim „na piechotę” przemieszczając się między roślinnością. Jeżeli łąkę całkowicie zaprzestanie się kosić, zacznie zmieniać się ona w plątaninę traw oraz innych roślin i pędów, co znacznie utrudnia ptakom poruszanie się. Ponadto na niekoszonych łąkach zmniejsza się populacja owadów, które są głównym źródłem pokarmu derkaczy natomiast wzrasta liczebność bezkręgowców, które nie stanowią dla tych ptaków odpowiedniego pożywienia.
Opisane programy Fundacja prowadzi m. in. na terenach powiatów olsztyńskiego i lidzbarskiego w gminach Purda, Dywity, Barczewo i Kiwity. Są one częścią projektu realizowanego w ramach działań statutowych Fundacji